- To nisza w niszy. Historia dotycząca dwustu osób. Ma niezwykły wpływ na to co się dzisiaj dzieje, choćby dlatego, że gdyby nie ich praca od lat 70., tu muszę wymienić jednym tchem Jacka Kuronia, Adama Michnika i Antoniego Macierewicza, to mielibyśmy spore kłopoty chociażby z odejściem wojsk sowieckich po roku 1993. Przyjaźnie, które zawarli kiedy współpracowali, chodzili na granicę, przeżywali niebezpieczeństwa, byli na tej granicy łapani. Chociażby m.in. Aleksandr Vondra, były minister spraw zagranicznych Republiki Czeskiej, został zatrzymany na granicy – wyjaśnia legniczanin Grzegorz Majewski, jeden z autorów książki.
Wspólna idea, wspólna praca, niebezpieczeństwo, jakie razem przeżywali, zbliżyło ich do tego stopnia, że bohaterowie opowieści darzyli się niezwykłym zaufaniem.
- To były naprawdę bardzo głębokie przyjaźnie. Dowodem na to niech będzie fakt, że kiedy doszło do twardych rozmów między Polakami, a Rosjanami na temat wycofania wojsk sowieckich z Polski i Rosjanie powiedzieli, że się nie wycofają, nastąpił impas. Polacy zagrozili, że nie przepuszczą przez swoje terytorium wojsk sowieckich wycofujących się z Niemiec. Trzeba dodać, że były tam już podpisane odpowiednie umowy i określone ściśle terminy. Wówczas Rosjanie zwrócili się do Czechosłowaków z bardzo intratną ofertą finansową, chcąc ominąć terytorium Polski. Czesi zachowali się wtedy wspaniale. Dyplomatycznie odpowiedzieli, że wyrażą zgodę pod warunkiem, że ci porozumieją się z nami, Polakami – mówi autor.
- Wydaje mi się, że jest to kwintesencja organizacji, która istnieje do dzisiaj, która nadal wspomaga kraje azjatyckie i europejskie z byłego bloku sowieckiego, która wówczas naprawdę pokazała, co oznacza słowo solidarność właśnie w tym kluczowym dla narodu polskiego momencie. Dlatego Solidarność Polsko-Czesko-Słowacka to niezwykle ważna organizacja - podsumowuje Grzegorz Majewski.
Historię o ludziach, którzy marzyli, by „z niewoli wyrwać się przez przyjaźń” można kupić w sklepie internetowym Centrum Historii Zajezdnia.
Fot: Centrum Historii Zajezdnia