Skarby Czartoryskich

- Kolekcja, której fragment gościmy w Muzeum Miedzi w Legnicy, od ponad 100 lat nie opuszczała Krakowa. Fundacja Czartoryskich bardzo starannie wybierała muzea, którym zbiory będą powierzone. Znalazły się w tej grupie takie placówki jak Zamek Królewski w Warszawie, Muzeum Narodowe w Szczecinie, Muzeum Okręgowe w Sandomierzu, a także – co zrozumiałe – Muzeum Czartoryskich w Puławach. W zgromadzonej kolekcji są setki wspaniałych zabytków, obrazów, eksponatów, o które walczyło kilka placówek muzealnych w Polsce . Warto wymienić choćby okazałe (158 x 232 cm) płótno Jana Matejki „Zakuwana Polska”. Jest to jeden z wcześniejszych obrazów artysty, o bogatej treści alegoryczno-patriotycznej.

A wszystko zaczęło się od Izabeli

Zbiory Czartoryskich powstały pod koniec XVIII wieku z inicjatywy księżnej Izabeli Czartoryskiej - w 1801 r. otworzyła, w parku puławskim, Świątynię Sybilli, pierwsze muzeum na ziemiach polskich, dedykowane pamięci sławy narodu, w celu przechowania pamiątek i krzewienia znajomości historii i patriotyzmu. Część tych zbiorów przepadła w czasach powstania listopadowego, zagrabiona przez wojska rosyjskie, część z Czartoryskimi trafiła do Paryża. Wnuk ks. Izabeli, Władysław Czartoryski, stworzył w Paryżu własną kolekcję starożytności, sztuki zdobniczej, malarstwa i rycin, którą pod koniec XIX przeniósł do Krakowa na zaproszenie władz miasta. Znalazły się tam także fragmenty kolekcji księżnej Izabeli. Po II wojnie światowej Muzeum Czartoryskich w Krakowie zostało włączone jako oddział do Muzeum Narodowego w Krakowie. Od 1991 roku Muzeum prowadzi Fundacja XX Czartoryskich, założona przez Adama Karola Czartoryskiego, obecnie kierowana przez Adama Zamoyskiego. Zbiory Fundacji składają się z ok. 74.000 pozycji, w tym ok. 50.000 grafik, oraz z Biblioteki składającej się z 240.000 pozycji.
Na początku roku 2010 z powodu konieczności przeprowadzenia kompleksowych prac remontowo-adaptacyjnych krakowskiej siedziby, zamknięto Muzeum Czartoryskich.