„Świństwo” to feministyczna czarna komedia. Monodram w adaptacji Janusza Chabiora i reżyserii Anity Poddębniak oparty jest na bardzo głośnej powieści francuskiej baskijki Marie Darrieussecq opowiadającej, w formie będącej połączeniem thrillera i bajki, o buncie młodej kobiety, która odrzuca porządek cywilizacji traktującej jej płeć jako dobro konsumpcyjne.

Natychmiast po przełożeniu na język polski (1997) powieść stała się inspiracją dla radykalnych feministek. „Społeczeństwo wyznacza normę, której trudno sprostać? Olej to. Zostań maciorą, lochą, prosiaczkiem i żyj w zgodzie z własną naturą”- przekonywały organizując pierwszomajowe manify pod hasłem „Zrzuć maskę, załóż ryj!”, dodając przy tym, że „w stadzie raźniej”.

Kameralne przedstawienie pokazuje proces przemian towarzyszący ciału i zmysłom kobiety. Przemiany, która nie wynika jednak z fatalizmu lecz jest świadomym wyborem życia w zgodzie ze sobą i biologią. - Feminizm poprzedniego pokolenia nauczył mnie bezgranicznej wolności w stosunku do własnego ciała. Odkąd uzyskałam tę wolność, mogę sobie pozwolić na pisanie rzeczy najokropniejszych o kobietach. Wszakże jedno jest pewne: gdyby tę książkę napisał mężczyzna, miałabym ochotę go zamordować – wyznała w jednym z wywiadów Marie Darrieussecq.

– Podziwiam kunszt Joanny Gonschorek – mówiła po premierze Barbara Walicka, która przełożyła powieść. – Dzięki aktorskiemu kunsztowi dokonująca się na scenie przemiana bohaterki w świnię nie jest szokująca, niezrozumiała czy obrzydliwa. Wręcz przeciwnie - wątek tej przedziwnej transformacji został wykorzystany do odsłonięcia złożonych warstw psychiki, do ukazania zderzenia ludzkiego ze zwierzęcym, metaforycznego z dosłownym, a także do wyznaczenia granicy między kiczem a dramatem rozgrywającym się w ludzkim wnętrzu.

„Aktorka zmaga się ze swoją kobiecością bez żadnych zahamowań. Ubrana w czarny dres, rozczochrana opowiada o swoim życiu. Pełnym upokorzeń, traktowana jako przedmiot, czy zabawka mężczyzn. O swoich ciążach, aborcjach. To opowieści krwiste i w bardzo dosłownym tego słowa znaczeniu” – pisał Zygmunt Mułek w Panoramie Legnickiej.

Spektakl zrealizowany w ramach Sceny Inicjatyw Aktorskich przyniósł jego wykonawczyni Grand Prix X Ogólnopolskiego Przeglądu Monodramu Współczesnego w Warszawie (2012). W ubiegłym roku prezentowany był także m.in. na XXXV Festiwalu Sztama w Olecku oraz na 43. Ogólnopolskim Festiwalu Teatrów Jednego Aktora we Wrocławiu.

Przedstawienie w piątek 13 lutego będzie jedyną okazją obejrzenia tego monodramu w najbliższych tygodniach. Bilet 20 zł.